روش حمل و نقل زمینی قدیمیترین روش حمل و نقل در دنیا محسوب میشود. در این روش که از هزاران سال پیش صورت میگیرد، پیشرفتهای بسیاری صورت گرفته و امروزه به شیوههای مختلفی انجام میپذیرد که در این نوشتار قصد داریم تا با این روشها آشنا شویم. با کارگو همراه باشید.
حمل و نقل زمینی به عنوان قدیمیترین روش حمل و نقل و شاید اصلیترین روش حمل و نقل کالا و مسافر، همچنان حجم وسیعی از صنعت حمل و نقل را به خود اختصاص داده است. به عنوان مثال جاده ابریشم و سایر راههای ارتباطی بین کشورها، شاهدی بر قدیمی بودن این روش است.
در تعریف حمل و نقل زمینی آمده است این روش به روشی گفته میشود که در آن برای حمل کالا از وسایل نقلیه سنگین و ماشینهای مخصوص ترانزیت استفاده میشود.
مزایا و معایب روش حمل و نقل زمینی بار
روش حمل و نقل زمینی برخلاف روش دریایی یا هوایی، برای همگان در دسترس است و میتوان گفت به همین دلیل است که بیشترین میزان جابجایی کالا و مسافر نیز با این روش انجام میگیرد. در روش جادهای دیگری نیازی به تخلیه بار در بنادر وجود ندارد و در نتیجه پروسه و فرایندهای طولانی بنادر از آن سلب میشود. روش حمل و نقل جادهای بهترین روش برای صادرات به مسیر کوتاه خصوصا به کشورهای همسایه است. از دیگر مزایای روش حمل و نقل زمینی این است که زمان رسیدن کالا به مقصد به مراتب کمتر از روش دریایی بوده، میزان هزینه این روش نیز کمتر از روش هوایی یا حتی دریایی است. حتی در روش زمینی هزینه بستهبندی به مراتب کمتر خواهد بود.
در روش زمینی می تواند منبع تغذیه سابر روشهای حمل و نقل نیز گردد. چرا که در بسیاری از موارد، حمل و نقل جادهای سایر روشهای حمل کالا مانند حمل و نقل ریلی، کشتیرانی و خطوط هوایی را تغذیه کرده و اجناس را به دست آنها میرساند تا به نقاط دوردستتر برسانند.
از دیگر مزایای حمل و نقل جادهای میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- نیاز به سرمایهگذاری کمتر
در مقایسه با سایر روشها مانند حمل و نقل ریلی و هوایی، در روش زمینی به سرمایهگذاری کمتری نیاز است، از طرفی هزینه ساخت و نگهداری جادهها بسیار کمتر است و جادهها معمولاً توسط دولت ساخته میشوند و در ازاء استفاده از آنها باید فقط هزینه ناچیزی به عنوان عوارض پرداخت کرد. بنابراین نیاز به سرمایهگذاری کمتری دارند.
- خدمات دریافت بار از درب مبدا و تحویل بار به درب مقصد: خدمات درب به درب، در این صورت هزینه بارگیری، انبارداری و تخلیه به میزان زیادی کاهش مییابد.
- امکان ارائه خدمات به مناطقی که دسترسی خوبی ندارند.
- سرعت انتقال بالا برای کالاهایی که باید هرچه سریعتر به دست مصرفکننده برسد.
البته ذکر این نکته نیز ضروری است که ریسک روش جادهای بیشتر از روش هوایی بوده و امنیت آن کمتر است و برای صادرات به کشورهای دوردست نمیتوان از این روش استفاده کرد. چرا که هزینه و ریسک آن بالا میرود. یکی دیگر از معایب روش زمینی این است که امکان فاسد شدن برخی کالاها در مسیرهای طولانی وجود داشته، همچنین امکان صادرات کالا در حجم بالا نیز در این روش میسر نیست.
انواع روشهای حمل و نقل زمینی:
حمل و نقل زمینی به دستههای مختلفی در مقیاس بین المللی و داخلی تقسیم میشود. ترابری داخلی به معنای ارسال و تحویل اجناس در محدوده مرزهای یک کشور است، درحالی که در حمل و نقل زمینی بینالمللی منظور گذر از یک یا چند کشور برای رسیدن به مقصد مورد نظر است. پیچیدگی و قوانین و مقررات در حمل و نقل جادهای بینالمللی به مراتب بیشتر از حمل و نقل زمینی داخلی است. از سوی دیگر در حمل و نقل بینالمللی عوامل زیادی دخیل هستند از جمله گمرک، قوانین و مقررات کشور مبدأ و مقصد، قوانین ترخیص در کشور مقصد، کالاهای مجاز و ممنوع در کشور مقصد، هزینههای عوارض و …
بسته به نوع حمل و نقل داخلی یا بینالمللی میتوانید از یکی از روشهای حمل و نقل زمینی که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد، استفاده نمایید.
دو شکل اصلی حمل و نقل زمینی را میتوان حمل و نقل ریلی و حمل و نقل جادهای در نظر گرفت. اما نوع سومی از حمل و نقل زمینی نیز وجود دارد که شاید کمتر آن را به عنوان روش حمل و نقل بشناسیم و آن خطوط لوله است که از طریق آن جابجاییهایی از مواد مایع یا گاز صورت میگیرد.
حمل و نقل جادهای
حمل و نقل ریلی 
سابقه حمل و نقل ریلی به ۱۸۲۵ میلادی باز میگردد که اولین راهآهن به منظور جابجایی مسافر درونشهری در لندن احداث شد و پس از آن اولین راهآهن بینشهری در ۱۸۳۰ بین ایالت بالتیمور و اوهایو در ایالات متحده بهرهبرداری شد.
با توجه به تحولات اخیر فنآوری، حمل و نقل ریلی نیز شامل فناوریهای پیشرفتهای چون مونوریل (قطار هوایی) شده است. سیستمهای حمل و نقل ریلی دارای محدودیتهای فیزیکی متوسط هستند. صنایع سنگین به طور سنتی با سیستم های حمل و نقل ریلی در ارتباط هستند، اگرچه فناوری کانتینرسازی کردن با پیوند دادن آن با حالت های جاده ای و دریایی، انعطافپذیری حمل و نقل ریلی را بهبود بخشیده است. راه آهن تا حد زیادی حالت حمل و نقل زمینی است که بیشترین ظرفیت و سنگین ترین بار را تاکنون حمل میکند.
خطوط لوله 
مسیرهای خط لوله عملاً نامحدود است، زیرا میتوان آنها را روی زمین یا زیر زمین و حتی زیر آب قرار داد. اما خط لولههای بزرگ حمل و نقل عموما زیر زمین است که هدف از آن حمل و نقل نفت و گاز طبیعی در شبکههای توزیع گسترده است.
در واقع در حمل و نقل با خطوط لوله، هدف انتقال مایعات مانند فرآوردههای نفتی در مسافتهای طولانی با روشی مقرون به صرفه است. طولانیترین خط لوله انتقال گاز، آلبرتا را به سارنیا (کانادا) پیوند میدهد که طول آن ۲۹۱۱ کیلومتر است.
همچنین بخوانید: