بر اساس قانون، همه خودروهای سنگین و نیمه سنگین که وارد شهرهای بزرگ می شوند باید برگه معاینه فنی معتبر داشته باشند. اما چرا معاینه فنی آنقدر مهم است؟ تاثیر معاینه فنی بر خودروهای سنگین مانند کامیون ها چیست؟ در این نوشته ضمن پرداختن به موارد مهم در بحث معاینه فنی، نگاهی نیز به معاینه فنی مستمر و مداوم کامیون و تاثیر آن بر ایمنی راننده و کامیون خواهیم داشت.
معاینه فنی چیست؟
در فرآیند معاینه فنی خودروها در ایران حداقل ۱۸ پارامتر بررسی می شود، از جمله سیستم ترمز، میزان بودن فرمان، سیستم روشنایی، میزان آلایندگی و غیره. بر مبنای امارهای اعلام شده در این خصوص از مجموع ۱۸ شاخص مذکور، ۶۰ درصد از آن ها در بروز حوادث رانندگی مؤثر هستند و ۳۰ درصد آن نقایص منجر به افزایش آلودگی زیست محیطی می شوند. یعنی جدای از بروز سوانح و حوادث، با معاینه فنی وسیله نقلیه می توان فجایع زیست محیطی را به میزان زیادی کاهش داد.
چرا معاینه فنی مهم است؟
همچنین می توان موارد موثر در بروز تصادفات را به صورت جزئی تر به صورت زیر تعریف کرد:
- عامل انسانی تصادف شامل: شامل سن، جنس، مهارت، خستگي، توجه به رانندگي، تجربه و مستي.
- عامل وسيله نقليه شامل : طراحي، ساخت، نگهداري.
- عامل جاده- محيط شامل: مشخصات هندسي راه، دستگاه هاي کنترل ترافيک، علائم، اصطکاک جاده، آب و هوا و ديد.
در میان عوامل موثر در بروز تصادفات عامل انسانی رتبه نخست را دارد. اما وسیله نقلیه نیز سهم بسزایی در کاهش و یا افزایش میزان تصادفات و حادثه ها دارد. به گونه ای که گفته می شود ۱۱ درصد از کل تصادفات به دلیل نقص فنی خودروهاست. بنابراین سهم وسیله نقلیه در کاهش تصادفات نیز بسیار پررنگ دیده می شود.
وسیله نقلیه ای که با استانداردها و کیفیت های بالایی تولید شود، خودش عامل کاهش حوادث و سوانح است، اما همین وسایل با کیفیت نیز نیازمند نگهداری، رسیدگی و کنترل هستند تا در صورت پیدا شدن ایراد و مشکلی بتوان آن را رفع و از حادثه جلوگیری کرد.
حالا اگر وسایل نقلیه از همان ابتدای تولید با استانداردهای جهانی فاصله زیادی داشته باشند که خودش بحثی جدا بوده که نیامند رسیدگی های کارشناسانه است. اما در همین وسایل نقلیه هم معاینه فنی بسیار حیاتی بوده و باید جدی گرفته شود.
چه نقص های فنی در وسیله نقلیه می تواند منجر به سوانح رانندگی شود؟
- سیستم ترمز و نحوه فرمان پذیری خودرو: اگر این دو سیستم خودرو که سیستم های کنترلی راننده هستند ایرادی داشته باشند، می تواند منجر به واژگونی خودرو و تصادف شود.
- نقص فنی در سیستم روشنایی: رانندگی در شب، طوفان، گرد و غبار، برف و باران مستلزم سالم بودن سیستم روشنایی وسیله نقلیه است. بخصوص که این وسیله نقلیه کامیون های سنگین با بارهای چند تنی باشد.
- شیشه های غیر استاندارد یا برچسب دار: برچسب زدن به شیشه ها منجر به کاهش دید راننده می شود، بنابراین باید ضمن استفاده از شیشه ها استاندارد، از چسباندن برچسب یا هرچیزی که دید راننده را کم کند، جلوگیری شود.
- نداشتن برف پاک کن استاندارد: در شرایط جوی نامناسب نداشتن برف پاک کن استاندارد یا نقص در برف پاک کن می تواند موجب کاهش دید و در نتیجه منجر به حادثه دلخراش شود.
- لاستیک های غیر استاندارد و فرسوده: استفاده از لاستیک های غیر استاندارد یا لاستیک هایی که دیگر عمرشان به سر آمده، می تواند حوادث زیادی خلق کند.
تاثیر معاینه فنی کامیون ها در ایمنی راننده و وسایل نقلیه
رانندگان کامیون باید دقت داشته باشند که معاینه فنی مستمر و مداوم کامیون، در درجه اول به سلامت و ایمنی خود آنان کمک می کند. رساندن بار به مقصد و کسب درآمد و سالم برگشتن به آغوش خانواده، مستلزم سالم رسیدن خود راننده و کالای مورد حمل اوست و این کار میسر نمی شود مگر این که همراه همیشگی آنان در جاده ها، یعنی کامیون ها سالم باشند و برای اطمینان از کارکرد سالم کامیون نیز باید معاینه فنی به صورت مستمر و مداوم انجام گیرد.
با کنترل دقیق معاینه فنی خودروها می توان ضمن کاهش حوادث رانندگی، تعداد مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی را کاهش داد و از سوی دیگر از آلودگی بیشتر محیط زیست و آسیب رسانده به سیاره زمین جاوگیری کرد.
رعایت نکاتی ساده می تواند ضمن کاهش تصادفات جاده ای بخصوص برای کامیونداران عزیز، سفرهایی ایمن را رقم بزند. سعی کنید همیشه و در همه حال با معاینه فنی وسیله نقلیه خود، از سالم بودن آن اطمینان کسب کرده و در صورت بروز مشکل آن را برطرف نمایید.
به عنوان نکته پایانی باید عنوان نماییم که در بحث معاینه فنی خودروها و وسایل نقلیه سنگین و سبک، فقط عامل راننده دخیل نیست. بلکه سیاست گذاری های درست و اصولی مانند افزایش تعداد مراکز مجاز معاینه فنی خودروها، وضع قوانین و مقررات سخت گیرانه تر و عدم چشم پوشی نسبت به خطاهای رانندگان در بحث نواقص هرچند کوچک، می تواند نقش مهم و موثری در کاهش حوادث و تلفات جاده ای داشته باشد.
بیشتر بخوانید: