موقعیت بندر آزاد چابهار
سرزمین شگفتی ها چابهار، نه فقط به دلیل زیبایی هایی که هنوز به طور ۱۰۰ درصد کشف نشده و نه فقط به خاطر آب و هوای معتدل، بلکه به خاطر اهمیت استراتژیک و موقعیت عالی اش مهم است. منطقه آزاد اقتصادی تجاری چابهار موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک گذرگاه ارتباطی بین کشورهای آسیابی میانه و سایر کشورهای جهان داراست. تنها بندر اقیانوسی کشور و یکی از پررونق ترین مناطق آزاد تجاری ایران، که هنوز به آن جایگاهی که توانایی اش را دارد نرسیده است.
چابهار یکی از مناطق آزاد هفتگانه ایران (کیش، قشم، چابهار، انزلی، ارس، اروند، ماکو) است. شهری در استان سیستان و بلوچستان و با مساحتی حدود ۱۴ هزار هکتاری در منتهی الیه جنوب شرقی ایران که در فاصله ۲۲۸۶ کیلومتری تهران قرار گرفته است. فاصله آن تا زاهدان ۷۲۱ کیلومتر و تا بندر کراچی ۹۰۰ کیلومتر است.
- منطقه آزاد تجاری و صنعتی با ۱۴۰ کیلومتر مربع مساحت خود شامل ۹ پیکره می شود، الف: بخش مسکونی ب- بخش سوله ها، انبارها و تولیدات کارگاهی ج: بخش شهرک های صنایع مانند مجتمع پتروشیمی مکران و مجتمع فولاد، و پروژه های بزرگ ملی مانند شهرک انرژی های پاک شهرک صنایع خودرو شهرک صنایع غذایی شهرک شیلات و …
- اسکله بارگیری و تخلیه بار شامل الف: اسکله قدیمی شهید کلانتری ب: اسکله جدید خاتم الانبیا (شهید بهشتی)
بندر آزاد چابهار هم عرض جغرافیایی بندر میامی در شبه جزیره فلوریدای آمریکا و دارای شرایط آب و هوایی کاملاً همانند بندر میامی است.
چابهار که در بلوچی چَهبار تلفظ می شود، دارای آب و هوایی معتدل و بهاری در چهار فصل سال است و به همین دلیل چابهار یا چهار بهار نامیده می شود. نکته جالب توجه این است که همجواری منطقه آزاد چابهار با دریا و نزدیکی اش به مدار راسالسرطان و قرار گرفتن در مسیر بادهای موسمی شبه قاره هند و جبهه های استوایی باعث شده که این منطقه آب هوایی گرمسیری، معتدل و با رطوبت نسبی را دارا بوده به طوری که در تابستان خنک ترین بندر جنوب ایران و در زمستان گرم ترین نقطه کشور باشد.
چابهار، تنها بندر اقیانوسی کشور
چابهار تنها بندر اقیانوسی کشور است که لنگرگاه آن توانایی پهلوگیری کشتی های اقیانوس پیما را دارد. این بندر در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند قرار گرفته و به دلیل موقعیت راهبردی اش از اهمیت زیادی برخوردار است، چرا که نزدیک ترین راه دسترسی کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه به آب های آزاد است. به عبارت دیگر این منطقه به وسیله شبکه حمل و نقل زمینی و هوایی از شمال به کشورهای آسیای میانه و افغانستان، از شرق به پاکستان و از جنوب به اقیانوس هند متصل می شود.
چابهار علاوه بر موقعیت استراتژیک تجاری و بازرگانی، دارای جاذبه های فراوانی چه در زمینه تاریخی و چه طبیعی است و سالیانه گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می کند.
بیشتر بخوانید:
معرفی بندر امام حسن (ع) و اهمیت آن در اقتصاد کشور
معرفی شرکت معدنی و صنعتی گل گهر سیرجان
طرح جامع راه اندازی منطقه آزاد اقتصادی تجاری چابهار
از سال ۱۳۵۲ (ه.ش) طرح جامع راه اندازی بندر چابهار به عنوان بندری آزاد آغاز شد و در همین راستا قراردادهایی نیز با پیمانکاران منعقد گردید، پس از پیروزی انقلاب، چند سال عملیات راه اندازی بندر متوقف گردید، اما پس از آن مجدداً این پروژه از سر گرفته شده و در سال ۱۳۶۲ عملاً به بهره برداری رسید.
طبق قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری-صنعتی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۷۲، هدف از تشکیل مناطق آزاد، تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایهگذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقهای، تولید و صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی است.
در همین راستا و به دلیلی اهمیت بسیار زیاد چابهار از منظر تجاری و اقتصادی است که در دو سال گذشته لایحه توسعه منطقه آزاد چابهار در دستور کار قرار گرفت، لایحهای که اگرچه همزمان با لایحه های ایجاد مناطق آزاد جدید مطرح شده است، ولی اهمیت و حساسیت آن برای تصویب، اتفاق نظر دولت و مجلس را به دنبال داشته است.
بر طبق این لایحه قرار است محدوده ۱۴ هزار هکتاری منطقه آزاد چابهار به ۵۳ هزار هکتار افزایش پیدا کرده و با الحاق بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری و شهر چابهار به منطقه آزاد به ۶۷ هزار هکتار برسد و برای اولین بار منطقه آزاد چابهار را مرزدار کند.
بندر آزاد چابهار با آن که به دلیل موقعیتش بندری به صرفه و مهم است، اما وضع عوارض و مالیات های زیاد موجب شده این بندر مورد توجه صاحبان کالا قرار نگیرد، بنابراین باید تمرکز روی ایجاد معافیتهایی باشد تا به دنبال آن شاهد جذب صاحب کالا و ایجاد مزیت رقابتی در چابهار باشیم. چرا که صرف نظر از تمامی موقعیت هایی که چابهار دارا است، این بندر زمانی در حالت رقابت عادلانه با بنادر دیگر قرار میگیرد که معافیت های مناطق آزاد در آن اعمال شود.